Noordrijn-Westfalen is uitstekend geschikt om mooie wandelingen te maken! Ontdek de streek via de mooiste wandelroutes tussen het Teutoburgerwoud en de Nederrijn en tussen het Münsterland en de Eifel. Auteur Fabian Raphael stelt zijn lievelingsroutes voor, die buiten de bekende wandelwegen gaan. Dus: snel de wandelschoenen aan en op pad in NRW.
Het prachtige Sieg-dal
In het Sieg-dal tussen Bonn en Siegen ben ik ongeveer vijf jaar geleden verliefd geworden op de beeldschone omgeving. Sindsdien is het een van mijn favoriete wandelbestemmingen. Het gebied is prima met de trein te bereiken. Prachtige weiden, bossen, bergen, steile rotsen, kastelen en de mystieke basaltrots ‘Druidenstein’ – allemaal in de nabijheid van een idyllische rivier, waarop je ook heerlijk op kunt kanoën.
Foto: Fabian Raphael
Als je een goede conditie hebt en je volledige vakantie hier wilt doorbrengen, wandel dan de complete ‘Natursteig Sieg’: 195 kilometer in 14 etappes, waarbij iedere afzonderlijke afstand de moeite waard is. Als je slechts één dag ter beschikking hebt, zoek je een etappe uit en rijd je later met de trein terug naar het uitgangspunt of kies je een van de twintig ‘Erlebniswege Sieg’-paden, die allemaal goed zijn bewegwijzerd. In het Sieg-dal zijn er ook gezinswandelwegen voor een tocht met de kinderen. Een echte ontdekking!
Type: rondweg of etappewandeling
Lengte: minimaal 4 km, maximaal 195
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: ieder onderdeel van de wandeling is goed met trein of auto te bereiken
Eten en drinken: beroemde soesjes in het Panoramacafé Krey in de stad Blankenberg en de in de wijde omgeving ‘coolste’ biergarten Elmores, met uitzicht op de Sieg-waterval in Schladern
In de buurt: Panarbora-boomkroonpad in Waldbröl
Foto: Fabian Raphael
Toscane in de Eifel
Dit landschap is een van mijn recente ontdekkingen in 2019. En ik ben nog steeds dolenthousiast: alleen al door het open en weidse landschap bij Blankenheim in de Eifel gaat mijn hart sneller slaan. Vanuit Ripsdorf loop je door het grootste beschermde jeneverbessengebied van NRW. De jeneverbessen op de heuvels zien er uit als cipressen en geven je het gevoel midden in Toscane te zijn beland. Van hieruit loop je het afgelegen en glooiende dal van de Lamperts-beek in. Wat is het hier mooi! Brede oevers, een kleine waterval en stilte. Vlinders fladderen in het rond en er groeien zeldzame planten zoals orchideeën en gentiaan. Het hoogste punt van de tocht is de piramidevormige Kalvarienberg met het onwerkelijk aandoende Toscaanse jeneverbessenlandschap en een fantastisch uitzicht vanaf de top. Absoluut een keer doen!
Type: rondweg
Lengte: 13 km (afkorten is mogelijk)
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: met de auto, parkeren bij de kerk in Ripsdorf
Eten en drinken: restaurant Breuer in Ripsdorf en café Stübchen in Alendorf
In de buurt: de prachtige Altstadt van Blankenheim met de bron van de rivier de Ahr
Foto: Stanislava Karagyozova/shutterstock.com
Canyon in het Münsterland
Bergen in het vlakke Münsterland? Inderdaad – en nog wel een indrukwekkende canyon met turquoise-blauw water. De goed bewegwijzerde premium-wandelweg ‘Teutoschleife Canyonblick’ loopt vanuit Lengerich over de kam van het Teutoburgerwoud (202 meter boven NAP). Dan gaat het verder over smalle paden en door kleine, schaduwrijke bossen. Prachtige vergezichten komen tevoorschijn tussen de frissen weiden en velden van het Tecklenburger Land. Halverwege is een ommetje door het dorp Leeden aan te bevelen.
Met een beetje geluk zie je de alpaca’s die hier leven. Op de weg terug kom je bij het hoogtepunt van de wandeling, ‘de blauwe lagune’ oftewel de ‘canyon van Lengerich’. Dit is een lange, diepe kloof in het landschap – een oude steengroeve – met een diepblauw meer. Tegenwoordig is het beschermd natuurgebied en leefgebied voor veel zeldzame flora en fauna. Na de wandeling is het aan te raden nog even door de Altstadt van Tecklenburg te lopen. Dit is een van de mooiste steden van NRW en is spectaculair gelegen boven op een berg. Ook de negen andere ‘Teutoschleifen’ zijn beslist de moeite waard.
Type: rondweg
Lengte: 11 km
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: met auto of trein naar Lengerich
Eten en drinken: legio in Lengerich of de nabijgelegen Altstadt van Tecklenburg
In de buurt: Tecklenburg met zijn prachtige Altstadt
Foto: Fabian Raphael
De kolenbergen van het Ruhrgebied
Er leven vijf miljoen mensen in het Ruhrgebied. Kolen en staal hebben een grote invloed op deze regio uitgeoefend. De ‘Ruhrpott’ heeft zijn ‘bergen’ te danken aan de inmiddels gesloten kolenmijnen. De tot 130 meter hoge heuvels bestaan uit overbodige steenkolen, die op een diepte van soms wel 1.200 meter door de mijnwerkers werden gewonnen. Tegenwoordig zijn deze zgn. ‘Halden’ recreatiegebieden met veel ‘industrienatuur’ en bieden wandelaars prachtige vergezichten over het Ruhrgebied.
Op veel van deze kolenbergen staan bijzondere oriëntatiepunten. Mijn persoonlijk hoogtepunt is de begaanbare ‘Tetraeder’ in Bottrop. Als je geen hoogtevrees hebt, kun je over wenteltrappen naar het hoogste platform op 38 meter klimmen. Fantastisch is het daarboven! De mooiste twaalf wandelroutes over de ‘Halden’ met veel informatie over de geschiedenis vind je in de ‘Halden Hügel Hopping’-app voor smartphones. Reuzehandig!
Type: rondweg of etappewandeling
Lengte: minimaal 7 km / maximaal 53 kilometer (Vestischer Höhenweg)
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: met auto of trein naar een van de vele startpunten
Eten en drinken: Ewald Café nabij de vroegere mijn Zeche Ewald in Herten
In de buurt: werelderfgoed Zeche Zollverein / Landschaftspark Duisburg-Nord
Website Gratis ‘Halden Hügel Navi’-app voor Android en iOS (in het Duits)
Foto: Heiko Neumann Photography/shutterstock.com
Water-wandelwereld bij Venlo
Nergens anders zijn zoveel Nederlandse en Duitse wandelaars samen te vinden als in de ‘Water.Wandel.Wereld’. Dit is een echt wandelparadijs, direct aan de Nederlands-Duitse grens, in het natuurpark Maas-Schwalm-Nette. De negen nieuwe premium-wandelroutes gaan over heuvels en door oude, uitgestrekte bossen en heidevelden die in de mooiste kleuren bloeien.
Hier en daar stap je door het zand en kun je genieten van de frisse lucht bij de vijvers en meren. Dat had ik allemaal niet verwacht in deze omgeving: een optimale plek om tot rust te komen en nieuwe dingen te ontdekken. Sommige routes lopen langs de groene grens en gaan deels door in Nederland, maar de meeste bevinden zich op Duits grondgebied. Het meest onder de indruk was ik van het ‘Galgenvenn’ en van het ‘Birgeler Urwald’. De ‘Zwei-Seen-Runde’ is een heerlijke korte ronde door het Schwalmtal.
Type: rondweg
Lengte: minimaal 5 km/maximaal 19 km
Niveau: licht
Bereikbaarheid: met de auto of trein naar een van de startpunten
Eten en drinken: Waldgasthaus Galgenvenn in Nettetal / Pfannkuchenhaus Brüggen
In de buurt: wandeling door Roermond of Venlo
Foto: Fabian Raphael
Langs de Düssel door het Neandertal
Ook deze streek verraste mij. Het landschap tussen de steden Düsseldorf, Essen en Wuppertal is werkelijk heel mooi, met name het heuvelachtige ‘Neanderland’. Vorig jaar heb ik de ‘Neandersteig’ ontdekt. Mijn favoriet op dat moment was meteen al de eerste etappe door het prachtige groene dal van de Düsselbach, wereldberoemd onder de naam ‘Neandertal’. De wandeling gaat door het historische Gruiten met de idyllische, Bergische vakwerkhuizen, tot aan Wülfrath-Düssel. Heel veel groen, heel veel natuur, prachtige dorpjes en dan is er nog de beek met zijn fraaie oevers. Het is allemaal ontzettend pittoresk! Vooraf of erna moet je beslist nog een bezoek brengen aan het Neanderthalmuseum. Ook andere etappes van de Neanderlandsteig zijn de moeite waard, bijvoorbeeld de etappe van Velbert door het Ruhr-dal in Essen-Kettwig. Geweldig!
Type: etappes
Lengte: 17 km
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: met de trein naar Gruiten en met de bus terug naar het startpunt
Eten en drinken: restaurant Kutscherstuben in Düssel
In de buurt: Neanderthalmuseum Mettmann / stadswandeling door Düsseldorf
Foto: Fabian Raphael
De mooiste beek van NRW
Ik ben dol op kabbelende beekjes. De Eifgenbach in het Bergisches Land bij Keulen is de mooiste beek die ik in NRW ken. We starten in de buurt van de indrukwekkende abdij Altenberg op de parkeerplaats Schöllerhof. Na enkele meters steken we de woelige Waldbach voor de eerste keer over. Hiervandaan gaan we verder, over hele mooie paden en kleine bruggetjes, steeds licht stijgend en ook steeds langs de beek. Overal bruist en borrelt het water. Nog meer beekjes en hun lieflijke dalen duiken op. We passeren wilde groene velden, afgewisseld door weiden en bossen. Midden in dit landschap komen we terecht in het 500 jaar oude restaurant Rausmühle. Alles is hier even mooi. Op zaterdag, zondag en op feestdagen brengt de shuttlebus je weer terug naar het beginpunt.
Type: etappes
Lengte: 15 km
Niveau: licht
Bereikbaarheid: met de auto naar parkeerplaats Schöllerhof in Odenthal, terug met de shuttlebus
Eten en drinken: café-restaurant Rausmühle, pal aan de route / Café Am Märchenwald met ‘dansende fonteinen’ een bijzondere attractie uit de jaren vijftig van de vorige eeuw
In de buurt: de indrukwekkende abdij Altenberg / stedentrip in Keulen
Foto: Fabian Raphael
De klim naar Burg Altena
Nog een heel mooie wandeling is de bewegwijzerde ‘Sauerland Höhenflug’. De start is in Neuenrade. Dan gaat het langs de bron van de Hönne op de 514 meter hoge Kohlberg. Vanaf de Quittmanns-toren kun je rondom uitkijken over het Hönne- en Lenne-dal. De orkaan Kyrill heeft hier boven in 2007 complete bossen verwoest. Daarom loop je tegenwoordig door een vrij open en verlaten landschap.
Foto: Fabian Raphael
Doorwandelen maar, naar het vliegveldje Hegenscheid. In het café Windsack kunnen we gadeslaan hoe zweefvliegtuigen met een lier de lucht in worden getrokken. Na deze korte stop gaat de route via schitterende paden steil naar beneden verder, tot in het diep in het landschap ingekerfde Lenne-dal. Ten slotte bereiken we Burg Altena, die beeldschoon boven het stadje uitsteekt. Hierin bevindt zich ’s werelds oudste jeugdherberg, die nog steeds in bedrijf is. Van daaruit kun je met trein en bus terug naar Neuenrade.
Type: etappes
Lengte: 17 km
Niveau: gemiddeld
Bereikbaarheid: met de auto of bus en trein naar Neuenrade-Wilhelmshöhe
Eten en drinken: café Windsack bij vliegveld Hegenscheid / burchtrestaurant Altena
In de buurt: het rotsenlandschap ‘Felsenmeer’ en de grotten van de Heinrichshöhle in het Sauerlandpark Hemer
Tip:
Informatie en kaarten van de meeste routes vind je op deze website (gedeeltelijk in het Nederlands)
