Geneeskrachtige kruiden uit het Thüringer Woud
Zelden was een goed immuunsysteem zo belangrijk als op dit moment. Wie zijn afweermechanisme op een natuurlijke manier wil opbouwen, kan dit doen met behulp van geneeskrachtige kruiden uit het Thüringer Woud. Al gedurende meerdere generaties zijn hier vakmensen bezig om met homeopathische toepassingen de gezondheid van mensen te stimuleren.
Onder normale omstandigheden hebben vakantiegangers de gelegenheid om de op kruiden gebaseerde recepten ter plaatse te testen. Ook kunnen ze tijdens een wandeling kennis opdoen over de geneeskrachtige werking van de kruiden. Tijdens de pandemie hebben geïnteresseerden in ieder geval de mogelijkheid deel te nemen aan online seminars. Ook kunnen enkele middelen online worden besteld.
Tekst: Ralf Johnen
Foto: Dörthe Hagenguth
Het maakt niet uit of het nu gaat om hoofdpijn, keelpijn, een bedorven maag of druk op de borst; de zogenaamde kruidenvrouwen en Buckelapothekers uit het Thüringer Woud hebben vast en zeker een geneeskrachtige olie, een zalf of een tinctuur in hun assortiment, die de kwaal kan verzachten. Al meerdere generaties bestaat hier het zgn. ‘Olitätenhandwerk’, daarbij gaat het om de verwerking, aanwending en geneeskrachtige werking van kruiden. De waardevolle gewassen worden in de vrije natuur geoogst om ze vervolgens te verwerken tot producten, die na toepassing ervan hun geneeskrachtige werking zullen bewijzen.
Thüringer kruidentuin in het Schwarzatal
De traditie komt voort uit het werk van de zogenoemde ‘Buckelapotheker’ en de kruidenvrouwen. Hun werkgebied is een 240 vierkante kilometer groot bosgebied in het Thüringer Schiefergebergte, die als ‘Thüringer kruidentuin’ geldt. Dit gebied bevindt zich ruim vijftig kilometer ten zuiden van Erfurt, de hoofdstad van Thüringen, in de buurt van Ilmenau. Kenners noemen deze regio ook ‘Olitätenland’. Het begrip is afgeleid van het Latijnse ‘Oleum’, wat verwijst naar de oliën die worden gewonnen uit johanneskruid of smalle weegbree. Door de gunstige geologische en topografische omstandigheden ter plekke kunnen de gewassen hier een bijzondere geneeskracht ontwikkelen.
Foto: Barbara Neumann/Regionalverband Thüringer Wald
De verzachtende werking is zo sterk, dat in het Thüringer Woud ongeveer vierhonderd jaar geleden een unieke bedrijfstak ontstond: de Olitäten. De oorsprong van dit vak is terug te vinden bij de vrouwen met kennis van kruiden, die hun werk in hun tijd in het Schwarzatal uitvoerden.Het waren deze vrouwen, die de in het wild groeiende schatten op bergweiden plukten en in bossen verzamelden. Daarna hebben de ‘Buckelapothekers’ er in hun laboratoria in het bos kostbare Olitäten uit vervaardigd. Het kant en klare product werd door hen als rondreizende apothekers met een houten gestel op hun rug (op de ‘Buckel’) in de wereld verspreid.
Herleving van een Thüringer traditie
Sommige mensen in Thüringen, zoals Katharina Eichhorn, zorgen ervoor dat de traditie weer tot leven komt. De leidster van Fröbelstadt Marketing organiseert sinds enige tijd kruidenseminars. De deelnemers aan deze seminars kunnen zich in het Fröbelhaus, een museum met een Olitätenruimte in Oberweißbach, laten informeren over de geneeskrachtige werking van de gewassen. In het komende voorjaar zullen de cursussen weer buiten plaatsvinden. Naast rondleidingen door de natuur over bepaalde onderwerpen, behoren hiertoe ook seminars en kookcursussen.
Foto: barbara Neumann/Fröbelstadt Marketing
Cursussen over geneeskrachtige kruiden uit het Thüringer Woud op internet
Maar, als je je immuunsysteem op homeopatische wijze wilt versterken, hoef je niet tot het voorjaar te wachten. Het Fröbelhaus biedt nu ook online kruidenseminars aan – onder andere over het onderwerp ‘eetbare wilde planten’. Bovendien kunnen liefhebbers van kruidenproducten zoals kruidenkussens, allerlei specialiteiten in de webshop van het Thüringer Woud bestellen. Op die manier komt ook tijdens de lockdown iets van de Thüringer kruidentraditie naar je toe. Deelnemers aan de online seminars krijgen van Katharina Eichhorn en Gerd Eberhard, die de traditie van Buckelapotheker in ere houdt, goede tips om gezond door koude tijden heen te komen.
Foto: Guido Werner/Thüringen Tourismus
Sparrennaalden voor de voeten
Voor het verzachten van hoofdpijn en een goede nachtrust adviseren de experts johanneskruid. Dit zit o.a. in het Oberweißbacher kruidenkussen. In het Thüringer Woud staat het kussen bekend om zijn weldadge werking, waarbij tijm voor een goede ademhaling zorgt. Tegen keelpijn gebruiken de Thüringer een kruidenthee op basis van smalle weegbree. Bij bronchitis helpen etherische oliën van valse salie, dat aan de bosranden in het Schwarzatal groeit.
En bij maagpijn ontpopt brandnetel zich als all round talent, dat stofwisseling stimuleert en het bloed reinigt. Ook voor de gevolgen van een lange wandeling hebben de homeopathen een probaat middel. Tegen pijnlijke voeten helpt sparrennaaldenolie, dat een antiseptische en reinigende werking heeft. Ook stimuleert het de doorbloeding. Zo kunnen wandelaars ook de volgende dagen weer gezond en vol goede moed op zoek naar kruiden gaan.
Foto: Dominik Ketz/Regionalverband Thüringer Wald
