Hat kan niemand ontgaan zijn: EURO 2024, het Europese Kampioenschap Voetbal, wordt deze zomer gespeeld in Duitsland. Ook het Nederlands Elftal mag nog dromen van de titel. Maar ook naast het voetbal is er van alles te beleven voor de fans.
Tekst: Fabian Takx
Een slam poetry-project rond ‘de universele voetbaltaal’, de inclusieve voorstelling ‘Can I kick it?’ of het blote voetbalballet (‘Ballett der Massen’): op cultureel gebied wordt er tijdens het EK volop tegenwicht gegeven aan de gangbare voetbalstereotypen. Maar gelukkig voor de meer traditioneel ingestelde supporters, er zijn ook volop popconcerten, techno- en foodfestivals, ‘voetbaldorpen’, fan zones en heel veel andere activiteiten waarbij ze gezamenlijk kunnen feestvieren en verbroederen.
Binnenkant Allianz Arena, voetbalstadion bij nacht, München, Duitsland
31 dagen Duitsland in de picture
Maar eerst de voetbalfeiten. Er doen 24 landenteams mee aan het EK, die in totaal 51 wedstrijden spelen in 10 stadions. Die staan in Berlijn, Hamburg, Leipzig, Düsseldorf, Keulen, München, Gelsenkirchen, Frankfurt, Dortmund en Stuttgart. De aftrap van EURO 2024 is op 14 juni om 21.00 uur in de Allianz Arena in München, waar gastland Duitsland moet zien af te rekenen met Schotland. De finale wordt gespeeld op zondag 14 juli om 21.00 uur in het Olympiastadion in Berlijn.
Voetbalfans bereiden zich voor op voetbalwedstrijd in Olympiastadion in Berlijn. Foto: John Kruger/Shutterstock
Speeldata Oranje
Het Nederlands Elftal is ingedeeld in poule D en speelt de eerste wedstrijd tegen Polen, op zondag 16 juni om 15.00 uur in Hamburg. Daarna treedt het op vrijdag 21 juni om 21.00 uur in Leipzig aan tegen Frankrijk. De laatste tegenstander in de poule is Oostenrijk, op dinsdag 25 juni om 18.00 uur in Berlijn, in het Olympiastadion (capaciteit: 74.475) waar ook de finale wordt gespeeld. Daarna wordt het ingewikkeld en hangt het ervan af of het eerste of tweede wordt, of zelfs derde, want van de zes poules gaan de vier beste nummers drie ook nog door naar de laatste zestien.
Nederlandse voetbalfan juicht zijn team toe. Foto: Sammy Sander
Die speelsteden liggen in de groepsfase niet te ver uit elkaar omdat de organisatie van het EK tegenwoordig op duurzaamheid let en de reisafstanden beperkt wil houden. Misschien daarom heeft het Nederlands Elftal zijn uitvalsbasis gekozen in Wolfsburg, een provinciestad die centraal gelegen is en vooral bekend staat om Volkswagen en Porsche (een stad van uitersten dus). Er is ook een bijzonder interessant kunstmuseum,
Miljoenen supporters
In totaal worden er tijdens het EK 2,7 miljoen Europese fans in de stadions verwacht. Daarnaast worden er naar schatting 7 miljoen fans welkom geheten in fan zones in de speelsteden, waar ze de wedstrijden kunnen volgen op grote schermen en volop kunnen verbroederen.
Fans vieren feest bij Euro 2024 in Duitsland. Foto: Nicholas Green
Berlijn verwacht 2,5 miljoen voetballiefhebbers. De grootste fan zone bevindt zich in Berlijn voor de Brandenburger Tor, op de Strasse des 17. Juni waarover een bijna twee kilometer lang kunstgrastapijt zal worden uitgerold. Daar kunnen per wedstrijd 130.000 fans terecht. Voor de Brandenburger Tor is een enorm scherm gespannen in een voetbaldoel, het grootste ter wereld. Op 12 juni, twee dagen voor de eerste wedstrijd, is er al een openingsshow en gedurende het toernooi is er veel entertainment in het ‘pop up park’. In deze fanzone zullen alle wedstrijden van het Duitse elftal worden vertoond, alle wedstrijden in Berlijn en alle wedstrijden van de achtste finale tot en met de finale.
Er is overigens nog een tweede fanzone in Berlijn: voor de Reichstag, op de Platz der Republik, waar 10.000 toeschouwers in een ‘pop-up mini Olympiastadion’ terechtkunnen. Daar kun je alle 51 wedstrijden zien. Voor openlucht-evenementen (inclusief Biergarten) in Berlijn.
Twee spelers vechten om de voetbal tijdens een wedstrijd op Euro 2024. Foto: Jannik Skorna
Uitgebreid cultureel programma
Daarnaast heeft een speciale stichting, ‘de Stiftung Fussball und Kultur EURO 2024’ onder de vlag “Vom Fussball berührt” een compleet kunst- en cultuurprogramma op poten gezet, met meer dan driehonderd verschillende evenementen, verdeeld over zestig projecten in het hele land, “geïnspireerd op het mooie spel”. Op de website https://stiftung.fussball-und-kultur2024.eu/en/projekte/ krijg je een (Engels en Duits) overzicht van culturele activiteiten die met EURO 2024 te maken hebben, waaronder de aan het begin van dit artikel genoemde. Daarvan zijn er al verschillende van start gegaan, maar er valt tijdens de EK nog ontzettend veel te beleven.
Juichen en beven voor de overwinning in het voetbal. Foto: Getty Images
‘Het elfde stadion’
Zo zijn er in 11 steden grote muurschilderingen aangebracht die de mooie kanten van het voetbal – harmonie tussen de landen en andere vrome wensen – laten zien. Een interessante ‘combi’ lijkt de ‘Kulturbiergarten’ in Gelsenkirchen, waar door middel van een pubquiz en andere spelvormen de European Cultural Beer Garden Champion zal worden uitgeroepen. En in het ‘Stadion der Träume’, ‘het elfde stadion van EURO 2024’ worden in alle speelsteden cultuur en voetbal verbonden, ‘waarbij niemand buitenspel staat’.. Maar daarnaast zijn er ook veel massalere evenementen opgezet, zoals live concerten en festivals. Op 12 juni is er al Fan Fest EURO 2024, een supportersfestival in München op de Theresienwiese (bekend van het Oktoberfest) waar ongeveer 90.000 mensen worden verwacht voor optredens van supersterren als Ed Sheeran en Nelly Furtado. Op 13 juni is er een openingsconcert in Stuttgart met vooral bekende Duitse (techno en pop) artiesten.
Berlijn: vele activiteiten
Alleen al in Berlijn staan gedurende het hele toernooi 100 verschillende culturele evenementen gepland. Waaronder educatieve programma’s voor het hele gezin, maar ook het ruigere werk – de Berlijnse techno is UNESCO Werelderfgoed – performance, dance en filmvertoningen in de openlucht. Ook de Berlijnse Gay Pride doet mee. Voor alles wat er überhaupt in Berlijn te doen is: https://www.visitberlin.de/en. Altijd goed om te weten, zeker als Nederland in de finale komt.
Natuurlijk wil het Duitse Verkeersbureau dat mensen niet alleen voor het voetbal komen, maar ook de speelsteden en de omgeving gaan verkennen. Een goede site om je te oriënteren is www.germany.travel/euro2024.
