Villa’s, films en moeras rondom de Scharmützelsee

16 februari 2020

De afstand tussen het bruisende Berlijn en het beschouwelijke Bad Saarow is minder dan 80 kilometer. Behalve kuurgasten komen hier ook Berlijnse beroemdheden graag naartoe, om veraf van de drukte van de grote stad in de natuur nieuwe energie te tanken.

Tekst: Miriam Schröer

Mooie uitzichten

Het is midden september en de zon schijnt alsof ze wil bewijzen dat haar reserves nog lang niet zijn opgebruikt. Het herfstlicht spiegelt op het wateroppervlak van de Scharmützelsee en geeft dit idyllische natuurtafereel een magische uitstraling. Voetgangers bekijken de mooie villa’s die langs de oeverpromenade staan. In 1906 werden de eerste statige huizen gebouwd, die het voor het overige eigenlijk enigszins provinciaal aandoende kuuroord een voorname aanblik verschaffen. In diezelfde tijd werd Bad Saarow ontmoetingsplaats voor vele sterren uit het Berlijnse culturele leven, die hier wilden ontspannen van de hectiek in de grote stad.

Foto: Miriam Schröer

Een huis van donker hout met roodgeverfd houtsnijwerk valt op: Het in 1920 gebouwde ‘Maxim-Gorki-huis’ zou qua stijl beter in een Scandinavische of Russische omgeving passen. In de DDR-tijd stond hier een monument dat aan Maxim Gorki was gewijd, die als proletarische schrijver gold. Gorki, wiens boeken in de DDR op de scholen werden gelezen, was in de jaren 20 van de vorige eeuw in Bad Saarow vanwege een longaandoening. Een direct verband tussen hem en het karakteristieke huis bestond echter niet. Degene, die de bekoring van dit historische huis van dichtbij wil meemaken, kan de vroegere garage huren. De tegenwoordige eigenaresse heeft het blokhuisje in de tuin van het Maxim-Gorki-huis omgebouwd tot een gezellig pension.

Foto: Miriam Schröer

Maritieme flair midden in Brandenburg

Als je over de oevers van het meer wandelt, bespeur je een stemming die lijkt op de atmosfeer van de Oostzee. Dat is ook de in Brandenburg opgegroeide schrijver Theodor Fontane opgevallen, die de Scharmützelsee de bijnaam ‘Märkisches Meer‘ gaf en daarmee een vergelijking maakte met de kust aan zee. Met de warme zon op je gezicht, een ijsje in je hand en een uitzicht op heel veel blauw water, moet je Fontane helemaal gelijk geven. Als je nog meer van dit sprookje wilt ervaren, moet je eigenlijk een boottocht maken. Als je je blik vanaf het dek over het op één na grootste meer van Brandenburg laat zweven, wordt de grootsheid ervan duidelijk: Aan de de horizon lijkt het Märkische Meer met de hemel te versmelten.

Foto: Miriam Schröer

“Hier ontbreken alleen de meeuwen”, merkt een toerist op, die op het dek van de boot van het uitzicht geniet. Alsof er op een knop is gedrukt, hoor je dan ineens een luidruchtig gekras, terwijl de boot het eiland ‘Kleiner Werl’ nadert. In de vele elzen die op het eiland groeien, zitten talloze vogels. Een kolonie aalscholvers bezoekt sinds enkele jaren dit deel van het beschermde landschap Scharmützelsee.

De zwarte vogels, die soms wel een meter groot zijn, voeden zich met vis en worden door hun uiterlijk en hun culinaire voorliefde in de volksmond ook wel ‘Meerraben‘, (zeeraven) genoemd en zouden met een beetje fantasie als zwarte meeuwen kunnen doorgaan. De vol bezette elzen trekken de aandacht van allen aan boord, tot het moment dat ze weer uit het oog zijn.

Foto: Miriam Schröer

Duitse filmsterren in de provincie

Dat het in Bad Saarow slechts een klein stapje is van vogelobservatie tot een exclusief avondprogramma merk je bijvoorbeeld heel goed bij het internationale filmfestival ‘Film ohne Grenzen’. Bad Saarow was niet alleen vroeger een geliefd toevluchtsoord voor artiesten uit Berlijn, maar is dat ook tegenwoordig nog. Het culturele aanbod, moet – om de beroemde gasten tevreden te stellen – enigszins aan de Berlijnse maatstaven voldoen. Bij ‘Film ohne Grenzen’ ontmoeten bekende persoonlijkheden uit de Duitse filmscene en hun fans elkaar elk jaar in september op een schiereiland in de Scharmützelsee. In een landelijk omgeving van de Eibenhof treft landidylle de grootsteedse cultuur.

In een gerenoveerde schuur en de aangrenzende oergezellige binnenplaats worden menige uurtjes doorgebracht en gezellige praatjes gemaakt. Tussen de vele geluiden door hoor je steeds weer een zacht gefluister “Dat gezicht ken ik toch!”, gevolgd door samengeknepen ogen en een gespannen geconcentreerde blik. In 2019 mengden o.a. regisseuse Margarethe von Trotta, toneelspeelster Katja Riemann en toneelspeler Ronald Zehrfeld zich onder de bezoekers. De nabijheid van Berlijn is plotseling weer goed merkbaar.

Foto: André Wunstorf/FILM OHNE GRENZEN

Moerasbad in de morgen

Voor het geval dat de festivalavond zo mooi was, dat hij maar niet wilde eindigen en je de volgende morgen een licht gevoel van onpasselijkheid te merkt, ben je gelukkig aan de bron van natuurlijk hulp: Bad Saarow is namelijk een geneeskrachtig thermaalzout- en moerasbad. Als je bang bent om bij het wildmoerasbaden in de vrije natuur in de modder te verdrinken, kan je je ook gewoon heel ontspannen in de Saarow Therme in een bad met natuurlijke modder laten glijden. Daarbij sluit je niet alleen het risico uit om in de aardbodem te verdwijnen, maar hier heb je ook het grote voordeel je na het bad onder de douche weer direct te kunnen bevrijden van de dikke modder, die als een strak pak om je lichaam hecht.

Foto: photolike/shutterstock.com

Hier gaat het rond – hotel in de watertoren

Om het natuur-, cultuur- en wellness-avontuur helemaal compleet te maken, moet je beslist reserveren in Hotel Wasserwerk, dat slechts enkel minuten te voet verwijderd is van de Saarow Therme. Het hoogtepunt van het voormalige water- en elektriciteitswerk is de hotelkamer in de vroegere watertoren.

Foto: Michael Kromat

De rustieke charme van de industrie-architectuur harmoniseert perfect met de moderne minimalistische inrichting – letterlijk en figuurlijk een afgerond geheel. Als bekroning staat op de watertoren een glazen koepel. Vanuit vogelperspectief kun je de volgende morgen de reusachtige Scharmützelsee nog een keer uitgebreid bekijken. Het uitzicht gaat nog verder over het meer tot aan de Brandenburgse bossen, bijna tot aan Berlijn.