TOP
Kathedraal van Worms en de stad – Foto: Dominik Ketz / Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH
Bovenaanzicht van de kathedraal van Worms en de stad

In de sporen van 2000 jaar geschiedenis – De levende cultuurschatten van de steden van Rijnland-Palts

Het contrastrijke Rijnland-Palts, in het zuidwesten van Duitsland, staat vooral bekend om zijn natuurlijke landschappen, zoals de kronkelende meanders van de Moezel, de dichte bossen van de Eifel of de eindeloze wijngaarden van Rijn-Hessen. Daarnaast hebben de charmante steden van deze deelstaat een ongelooflijke hoeveelheid verrassend veelzijdige cultuurschatten te bieden. Die zijn voortgekomen uit een  nederzettingsgeschiedenis die op veel plaatsen meer dan tweeduizend jaar oud is. Want in het huidige Rijnland-Palts hebben Kelten en Romeinen, aartsbisschoppen en burgers, koningen en keizers hun sporen nagelaten en hun lokale machtscentra opgesierd met culturele hoogtepunten die ook nu nog bezoekers uit de hele wereld versteld doen staan!

De oudste stad von Duitsland

Zo barst ook Trier, de oudste stad van Duitsland, werkelijk uit haar voegen van de prachtige gebouwen. De metropool aan de Moezel, waarvan de naam terugverwijst naar de Keltische stam van de Trevieren, mag zich gelukkig prijzen met in totaal negen UNESCO-Werelderfgoed-sites, waarvan er zeven uit de tijd van het Romeinse keizerrijk stammen. Daarvan is waarschijnlijk het beroemdste gebouw de vroegere stadspoort van Augusta Treverorum, de machtige Porta Nigra uit de 2de eeuw na Christus. Maar ook de indrukwekkende Keizerthermen, het grote amfitheater en de massieve basilica van Constantijn getuigen van het relatieve belang van deze antieke grote stad. Op de kleinst mogelijke ruimte komen daar behalve de Dom van Trier (de St. Pieter), de Onze-Lieve-Vrouwekerk, het paleis van de keurvorsten en veel andere monumenten ook nog talrijke getuigenissen bij van de middeleeuwen en de moderne tijd. Zo slenter je bij een bezoek aan Trier vaak zonder dat je er erg in hebt van het ene tijdperk naar het andere.

VR-tour 2023: Twee mensen met een VR-bril staan voor de Dom van Trier. Eén persoon wijst omhoog. Andere mensen met een VR-bril staan op de achtergrond
VR tour voor de Dom van Trier VR rondleiding in de Dom van Trier – Foto: Jan Malburg

Fonkelende stenen op de prachtige wijnroute

Om veelzijdig filigraanwerk draait het in de vakantieregio Nahe, waar zich in de uitlopers van de Hunsrück fonkelende kostbaarheden schuilhouden. Hier ligt Idar-Oberstein, midden in het edelstenenland, waar vanaf de 14de eeuw delicate sieraden van onschatbare waarde het leven van de mensen bepalen. 

Edelsteenfabriek in Idar-Obrstein
Edelsteenfabriek in Idar-Obrstein - Foto: Eike Dubois / Naheland-Touristik GmbH

Zo heeft zich in de loop der tijden een zeer gespecialiseerd centrum van ambachten ontwikkeld, waarvan de passie en het meesterschap overal zichtbaar worden. Bij een tour door de voormalige werkplaatsen boven en onder de grond kom je heel dichtbij het in de waarste zin des woords glinsterende leven. Of je neemt het zelf onder handen.

Waar technologie de prachtige kathedraal ontmoet

Een heel ander facet van het handwerk en de ingenieurskunst kunnen bezoekers bestuderen in de Palts, waar uitvindersmentaliteit en geschiedenis niet ver van elkaar af liggen. Want in Speyer torent boven de tentoonstelling in het techniekmuseum een Boeing 747 uit, terwijl pal achter de tuin van de Dom het grootste behouden romaanse gebouw van de wereld wacht! Zo kun je hier ’s ochtends de technische verworvenheden van de mensheid, zoals locomotieven, vliegtuigen, onderzeeboten en zelfs ruimtevaartcapsules je zegen geven en je ’s middags in vuur en vlam laten zetten door het aantrekkelijke silhouet van de Dom van Speyer. Het 11de-eeuwse gebouw staat sinds 1981 op de UNESCO Werelderfgoedlijst en bepaalt sinds mensenheugenis het beeld van de stad.

Techniekmuseum Speyer Boeing 747 in de ondergaande zon
Techniekmuseum Speyer Boeing 747 – Foto: Technik Museen Sinsheim Speyer

Waar je veel cultuur kunt opdoen

Bovendien hoort Speyer bij de SchUM-steden, die sinds 2021 tot het UNESCO Werelderfgoed worden gerekend en gewijd zijn aan de rijke geschiedenis van het Joodse leven in de steden aan de Rijn. Behalve Speyer en Mainz hoort daar ook de Rijn-Hessische stad Worms bij, die met zijn Joodse kerkhof, synagoge, Mikwe en het museum in het Raschi-Haus de eens bloeiende scheppingskracht van het Jodendom voelbaar maakt en als monument tegelijk een waarschuwing betekent. Ook de imposante Keizerdom van St. Peter getuigt sinds de 11de eeuw van de betekenis van de stad als politiek en cultureel machtscentrum. Waar vroeger Martin Luther voor de keizer moest aantreden om zijn geschriften te verdedigen, wordt tegenwoordig ieder jaar het fabelachtige Nibelungen-festival gehouden!

Bovenaanzicht van de kathedraal van Worms en de stad
Kathedraal van Worms en de stad – Foto: Dominik Ketz / Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH

De hoofdstad van de deelstaat Rijnland-Palts

De derde stad in het verbond van de SchUM is de hoofdstad van de deelstaat Mainz, die als moedergemeente van de Joodse steden geldt. Ook die komt oorspronkelijk uit een Romeinse nederzetting voort, het legioenenkamp Mogontiacum dat al in 13 voor Christus de grenzen aan de Rijn zou hebben bewaakt. De ontwikkeling van de stad werd daarna vooral bepaald door aartsbisschoppen, keurvorsten en rijke burgers van Mainz. Vanaf de middeleeuwen hebben talrijke kerken, kastelen, landhuizen, pleinen en tuinen het stadsbeeld vormgegeven, met in de eerste plaats natuurlijk de van verre zichtbare Dom van Mainz, de kathedraal van Sint-Maarten. In de stad, waarvan de beroemdste zoon Johannes Gutenberg door de uitvinding van de boekdrukkunst de hele wereld heeft veranderd, kun je tegenwoordig genieten van fabelachtige cultuurschatten in alle soorten en maten – zoals het Landesmuseum Mainz – en van lokale gastronomie. En overal voel je dat unieke snufje levensvreugde, van de oude stad tot aan de Rijn.

Oude stad van Mainz
Oude stad van Mainz – Foto: Dominik Ketz / Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH

Ervaar de mooiste stad aan de Rijn en Moezel

Een echte symbiose van cultuur en gastronomie wacht op je in de stad Koblenz. Waar de Rijn en de Moezel samenvloeien bij Deutsches Eck verrijken ook de wijnbouwers en de gastheren- en vrouwen van de omringende wijnbouwgebieden de unieke culturele ambiance van de stad op hun eigen, persoonlijke manier. De imposante vesting Ehrenbreitstein bijvoorbeeld, die hoog boven de Rijn uittorent, herbergt het Landesmuseum Koblenz met zijn boeiende tentoonstellingen over fotografie, archeologie, wijnbouw en gastronomie, economische geschiedenis en cultuurgeschiedenis. Maar het is tegelijkertijd ook een populaire evenementenlocatie en een onovertroffen trefpunt voor de inwoners van Koblenz.

Vesting Ehrenbreitstein Hoofdgracht Ravelijn Stad Koblenz
Vesting Ehrenbreitstein – Foto: Die Lufthelden / GDKE

Met de kabelbaan kom je direct in de historische oude stad met zijn kronkelende straatjes, de Sint-Kastorbasiliek, het kasteel van de keurvorsten en de Onze-Lieve-Vrouwekerk, en dat alles omgeven door kleine winkels, restaurants en wijnlokalen. Ook de chique Uferpromenade is zelden ver weg en biedt de opmerkzame reiziger zicht op het UNESCO Werelderfgoed van het Boven-Midden-Rijndal. Want in Rijnland-Palts liggen de cultuurschatten van tweeduizend jaar geschiedenis en de sensationele natuurlijke landschappen vaak heel dicht bij elkaar!

Op het Deutsches Eck met uitzicht over de Rijn naar de vesting Ehrenbreitstein
Op de Duitse hoek – Foto: Koblenz-Touristik GmbH / Johannes Bruchhof

Meer info over de steden in Rijnland-Palts: