Duitsland wordt wel het land van dichters en denkers genoemd, dat weten we allemaal. Maar, is het vanwege de ontbrekende alliteratie, dat in het rijtje de componisten niet voorkomen? De Duitse componisten hebben hun sporen in de klassieke muziek wereldwijd toch zeker ruimschoots verdiend! Jaarlijks terugkerend worden er in Duitsland festivals gewijd aan de beroemdsten onder hen.
Tekst: Carla de Hoog-Broeksteeg
Johann Sebastian Bach (1685 – 1750)
Als componist en als orgel- en pianovirtuoos geldt Bach ongetwijfeld als één der bekendste en belangrijkste musici ter wereld. Zijn werken hebben veel van zijn nakomende collega’s beïnvloed en geïnspireerd. Tijdens zijn leven was Bach weliswaar als organist en orgelinspecteur heel bekend; als componist genoot de virtuoos geen grote roem.
Ver na zijn dood zijn de werken na een lange periode in de vergetelheid te zijn geraakt met de opvoering van de Matthäus-Passion onder leiding van Felix Mendelssohn in 1829 weer in de belangstelling gekomen. Sinds het midden van de 19e eeuw gelden Bachs werken als uiterst waardevol binnen het genre klassieke muziek. Ieder voorjaar worden in Arnstadt Festspielen ter ere van de grote componist gehouden. In Leipzig is eveneens een Bachfestival op verschillende locaties in de stad.
Foto: Bachfestival Arnstadt
Georg Friedrich Händel (1685-1759)
Over de jeugd van Händel is niet veel bekend. Hij is geboren in Halle a.d. Saale, waar ook de Händelfestspiele jaarlijks worden opgevoerd. Vader Haendel, die chirurg was, zou voor zijn zoon een toekomst als jurist bestemd hebben. Toen de kleine Georg Friedrich toevallig een keer orgelspelend door de Hertog von Sachsen-Weißenfels gehoord werd, was deze door het orgelspel zo aangedaan dat hij vaderlief ervan kon overtuigen zijn zoon een muzikale opleiding te geven.
Onderwezen werd de kleine jongen door Zachow, wiens werken Händel, maar ook tijdgenoot Johann Sebastian Bach later artistiek bewerkt hebben. Na functies bij de opera in Hamburg en een verblijf in Italië en Hannover vertrok Händel in 1717 naar Londen, waar hij onder de meer Engelse naam George Frideric Handel grote successen beleefde. Omdat Händel ook als ondernemer – hij dreef een lucratieve handel met zijn composities – succesvol was, stierf hij in 1759 in Londen als vermogend man en werd in de Westminster Abbey begraven.
Foto: Thomas Ziegler
Ludwig van Beethoven (1770-1827)
Je kunt je niet voorstellen, hoe iemand die volledig doof is, in staat kan zijn muziek te componeren. Toch was dit bij Beethoven de laatste 8 jaren van zijn leven het geval. Waarschijnlijk heeft hij de noten zo duidelijk in z’n hoofd gehad, dat hij vanuit z’n herinnering de melodieën kon produceren. Nadat hij in 1796 door een val langzaam zijn gehoor verloor, componeerde hij nog tot aan zijn dood in Wenen in 1827. Het leven van Ludwig van Beethoven ging sowieso niet over rozen.
Foto: Danetzki und Weidner
Zijn jeugd werd bepaald door een vader die veel dronk en met streng bewind probeerde om van zijn zoon een wonderkind te maken. Door goede muzieklessen, lukt het dan inderdaad, dat de kleine Ludwig al op zevenjarige leeftijd zijn eerste pianoconcert geeft. Als jonge man heeft hij o.a. van Mozart les, die hem een grote toekomst voorspelt. Alhoewel Ludwig van Beethoven het grootse deel van z’n leven in Wenen woonde, is zijn geboortehuis in Bonn nog steeds een belangrijke toeristische trekpleister. Al vanaf 2004 organiseert de stad in de herfst het jaarlijkse Beethovenfest.
Foto: Barbara Frommann
Richard Strauss (1864-1949)
Het motto van het Straussfestival in 2013 was ‘komischer Vogel’ en hiermee zouden ze de Strauss (struisvogel) Richard kunnen bedoelen. Richard Strauss was een man met humor en degene, die met zijn werk bekend is, weet dat de humor hierin terug te vinden is; ook op het festival. Richard Strauss was hoe dan ook een veelzijdig man.
Hij reisde veel, waarbij hij vooral Griekenland een warm hart toedroeg, was sportief; schaatste met z’n vrouw, ging graag sleeën en maakte twee maal per dag een lange wandeling. Omdat hij van goed en lekker eten hield, schreef hij vele recepten op, die dan later door zijn vrouw Pauline en z’n huishoudster Anni gekookt werden. Strauss bezat twee grote passies: het autorijden en het kaartspel skaat. Maar bovenal was Strauss een werkpaard. Hij was niet alleen dirigent en kapelmeester van beroemde Duitse en Oostenrijkse orkesten, maar creëerde ook rond 300 uiteenlopende werken. En alsof dat nog niet genoeg is: op de website van de kleinkinderen is uitgebreid te lezen, wat voor een liefdevolle grootvader hij was.
Foto: Viorel Sima, Nicku
