Chemnitz wordt culturele hoofdstad van Europa 2025

Chemnitz wordt culturele hoofdstad van Europa 2025! Dat heeft de jury bepaald. Nieuwsgierig geworden? Wij verraden wat je in Chemnitz moet gaan zien!

Tekst: Frank Störbrauck

Chemnitz is bij toeristen niet echt een hotspot. De 240.000 inwoners tellende stad in Saksen wordt zelfs niet als een geheimtip gezien. Eigenlijk is de stad op toeristisch gebied een niemandsland. Nog. Want met de beslissing van de jury om Chemnitz tot culturele hoofdstad van Europa 2025 te benoemen, zullen in de komende jaren vele ogen op de stad gericht worden. Dan zullen waarschijnlijk ook veel toeristen de stad bezoeken. Wat kunnen zij daar verwachten? Is een reis de moeite waard? Wij verraden hier, wat je in Chemnitz in ieder geval moet bekijken.

Foto: Ulf Dahl/Sachsen Tourismus

Industriegeschiedenis in het Saksische Industriemuseum

Chemnitz biedt haar bezoekers op dit moment een mengeling van industriegeschiedenis, dominante en subculturen. De stad is bekend als oorsprong van de Duitse automobielbouw. Ook de moderne machinebouw heeft hier haar wortels. Dat kun je op sommige plaatsen in de stad nog duidelijk bemerken. Het Sächsische Industriemuseum, Chemnitz is een levende getuigenis van de Saksische industriegeschiedenis.

De met veel inspanningen tot museum omgebouwde voormalige gieterij Escher toont voorwerpen, waaruit de uitvinders- en ondernemersgeest van Saksische bedrijven is af te lezen, vanaf het begin van de industrialisatie tot aan de huidige tijd. De in een toren opgestelde vaartuigen van het merk DKW weerspiegelen de tijdgeest van de autobouw aan het begin van de 20^e eeuw. Bezoekers kunnen echter ook historische machines zien, waarvan de werking door vakkundig personeel wordt gedemonstreerd. Ook interessant zijn de vele textielmachines zoals de Crompton Mule, een machine die wol en katoen spint, of de naai-automaat.

Tegenwoordig een kleurrijk terrein: De Schönherrfabriek

De Schönherrfabriek is nog zo’n voorbeeld in Chemnitz van de combinatie tussen industriële historie en cultuur. Louis Ferdinand Schönnherr was de eerste, die het terrein dat niet ver van de van de rivier de Chemnitz af ligt tot bloei bracht. Hij startte in 1851 met de industriële serieproductie van weefgetouwen, waarmee stoffen en meubelstoffen werden vervaardigd. In 1871 produceerde hij het 10.000ste weefgetouw.

Foto: Rüemmler

Na de val van de Muur werd besloten het onder monumentenzorg staande gebouw van de fabriek te saneren. Dat is voor een groot deel gerealiseerd, maar weefgetouwen worden er tegenwoordig niet meer geproduceerd. In plaats daarvan kwamen er na de stapsgewijze sanering uiteenlopende huurders. Nijverheid en dienstverlening, kunst en cultuur, gastronomie en handel, opleidingsinstituten en sportscholen. Wie meer over het heden en verleden van de Schönherrfabriek te weten wil komen, kan het best deelnemen aan een rondleiding. Daarbij krijg je verhalen te horen over het leven van de oprichter van de Saksische Weefgetouwfabriek, Louis F. Schönherr en hoe de industriële ontwikkelingen het leven in Chemnitz heeft veranderd.

Staatliche Museum für Archäologie – SMAC

Voor een reis door 300.000 jaar cultuurgeschiedenis met 6.200 tentoonstellingsstukken op een oppervlakte van 3.000 vierkante meter ben je in het Staatsmuseum voor Archeologie Chemnitz op het juiste adres! Verdeeld over drie etages kun je hier de ontwikkeling van de species mens volgen, van jager en verzamelaar tot aan de huidige tijd.

Foto: Schmidt

Chemnitz – een groot architectuurmuseum

De kunsthistorica Ingrid Mössinger was jarenlang cheffin van de kunstverzamelingen Chemnitz. In het afgelopen jaar zei ze in een interview met de Deutschlandfunk, “de stad wordt onderschat”. Het bevalt Mössinger vooral, dat “Chemnitz een waar architectuurmuseum is”. En inderdaad: het panorama van de stad wordt op enkele plaatsen gedomineerd door bouwwerken van de late 19^e en vroege 20^e eeuw. Maar er zijn ook gebouwen uit DDR-tijden te zien, die je niet echt in vervoering kunnen brengen als je er naar kijkt.

Foto: Manfred Lohse/Sachsen Tourismus

Wie met een oplettend oog door de stad loopt, zal gebouwen uit de ‘Gründerzeit’ (het begin van de industrialisatie en economische opbloei), jugendstil en in Bauhaus-stijl tegenkomen. Veel Gründerzeit- en jugendstil huizen staan in het de wijk Kaßberg, ten westen van het centrum. Er zijn brede straten, omzoomd door grote bomen. Niet zonder trots zeggen veel Chemnitzer, dat dat hun mooiste stadswijk is.

Foto: Chemnitz Tourismus

Populaire attracties

Echte bezienswaardigheden zijn de historische markthal, het vroegere Koninklijke gymnasium, de methodistische Friedenskerk, de keizerlijke ‘Oberpostdirektion’ (het hoogste hoofdpostkantoor) en woonhuizen in de Barbarossastraße en Ahornstraße. Op de Kaßberg bevindt zich ook het ouderlijk huis van Marianne Brandt, de belangrijkste Duitse metaalvormgeefster (Bauhaus). In de openbaar toegankelijke studieruimtes bevindt zich een archief over het werk van de gerenommeerde kunstenares.

Foto: Chemnitzer Wirtschaftsförderungs- und Entwickungsgesellschaft

Ook het Neue Rathaus moet je beslist gaan bekijken. Het is bij de luchtaanvallen van 1945 bewaard gebleven, het Alte Rathaus en de erachter liggende Jakobikerk helaas niet. Het Alte Rathaus werd weer opgebouwd. De buitenkant komt daarom ‘frisser en nieuwer’ over dan dat van het Neue Rathaus. De kostbaarheden in het dubbele raadhuis, als bijvoorbeeld de schilderijen van Max Klinger en Neo Rauch, kunnen in het kader van een raadhuis- en torenrondleiding worden bekeken.

Foto: Chemnitz Tourismus

Het Karl-Marx-monument – wat is die groot!

Als je voor het Karl-Marx-Monument staat zie je Socialistische Eenheidspartij Duitsland  en DDR. Chemnitz en Karl Marx waren langere tijd nauw met elkaar verbonden. Niet minder dan 37 jaar lang (1953–1990) heette Chemnitz Karl-Marx-Stadt. Dat vonden de inwoners van de stad echter niet zo geweldig. In een enquête onder de burgers in 1990 stemde de meerderheid er voor, dat de stad voortaan Chemnitz zou heten.

De reusachtige kolos geldt in Chemnitz als een echte  »must see«.  Het monument is iets meer dan zeven meter hoog en weegt ongeveer veertig ton. Een flinke brok dus.

Sinds 1971 staat de buste in het centrum van Chemnitz. Over de schoonheid ervan kun je twisten. Ook in Chemnitz waren de mensen er langere tijd niet zo zeker van of het niet beter was het monument te verwijderen. Tegenwoordig zijn ze echter behoorlijk trots op het wereldwijd unieke monument. De enorme scharen aan toeristen, die ook nog alle mogelijke souvenirs kopen, lijken de inwoners van Chemnitz gelijk te geven.

Foto: Tupungato

Theaterplatz met de Opera en het Koning-Albert-Museum

De Theaterplatz geldt als het mooiste plein van de stad. Aan de rand staan het Koning-Albert-Museum, de Opera, de St. Petrikerk en het hotel Chemnitzer Hof. Het plein werd tussen 1906 en 1909 aangelegd en is dus nog niet zo heel erg oud. Daarna werden de Opera en het museum gebouwd.

Foto: Chemnitzer Wirtschaftsförderungs- und Entwickungsgesellschaft

Als je met de trein naar Chemnitz reist en het centraal station uit loopt, kom je waarschijnlijk allereerst op de Theaterplatz. Voor velen een mooi plein om foto’s te maken van de historische gebouwen of om de omgeving simpelweg op je in te laten werken. Maar als je dan eenmaal bent aangekomen, moet je beslist het Koning-Albert-Museum bezoeken. Het beschikt over meer dan 60.000 stukken; onder andere de op één na grootste collectie van werken van Schmidt-Rottluff, de medeoprichter van de expressionistische kunstenaarsvereniging ‘Brücke’. Alles bijelkaar genoeg redenen om Chemnitz culturele hoofdstad van Europa 2025 te maken.

Foto: Imagebroker/Shutterstock

De natuur in: burcht Rabenstein, dierpark en klimbos

Als je in Chemnitz bent, moet je eigenlijk ook het westen van de stad bezoeken. Daar is namelijk de kleinste Saksische burcht met de mooie naam ‘Burg Rabenstein’. Het is een geliefde bestemming voor uitstapjes en ligt in de zgn. Chemnitzer ontspanningsoase met veel bos, dierpark, wildpark en klimbos, stuwmeer en rotsspelonk.

Chemnitz wordt culturele hoofdstad van Europa 2025: Meer informatie

Tourist-Information Chemnitz, Markt 1, 09111 Chemnitz

Telefoon +49 (0) 371 690 680, www.chemnitz-tourismus.de