Een praatje met Frau Holle

30 juli 2019

In de geboortestreek van de gebroeders Grimm in Noord-Hessen, rondom de Hoher Meißner, wandelen bezoekers door vakwerkstadjes, sprookjesbossen en over de overblijfselen van oerzeeën.

Tekst en foto’s: Carsten Heinke

Hier heerst volledige stilte. Geen geluid van vogels of gekwaak van kikkers. Het omringende gemengde bos hult zich in zwijgen, net als de Frau Holle-vijver. De vrouw uit het bekende sprookje staat als houtsnijwerk meer dan levensgroot in het riet en kijkt uit over het water, met een kussen in de hand. Om en over het door hoge bomen omgeven meertje hangt een mystieke sfeer. De gebroeders Grimm beschreven het in hun sprookje als de ‘Eingang in die Anderswelt’, wat je zou kunnen vertalen als ‘toegang naar de onderwereld’. Het lot van zowel Goud-Elsje als Pek-Elsje zou hier begonnen zijn.

Op weg in het sprookjesland

Uit louter nieuwsgierigheid zou je bijna zelf ook in het donkere water springen. Toch maar niet doen! Ook niet als je weet dat het ‘bodemloze water’ nergens dieper is dan 2,60 meter. Je kunt beter te voet de Frau Holle-berg beklimmen.

Tot de 754 meter hoge top, de Kasseler Kuppe, strekken zich de glooiende hellingen van de Hoher Meißner uit. En hoewel het eerder lijkt alsof het een heuvel uit het Fulda-Werra-Bergland is, geldt dit kleine middelgebergtemassief als een van de opvallendste hoogtes in Duitsland. Alleen een 59 kilometer verderop gelegen uitloper van de Großer Inselberg is nog hoger.

Tijdens de wandeling kun je je fantasie de vrije loop laten. Het feit dat de gebroeders Grimm in de 19^e eeuw in deze omgeving de sprookjes verzamelden, doet je weer denken aan je eigen kindertijd. De in het Hessische Hanau geboren taalwetenschappers en volkskundigen gingen er naar school en studeerden later in Kassel en Marburg. Hun sprookjesverzameling is de beroemdste ter wereld. Veel belangrijker nog waren echter hun taalonderzoeken, waarmee ze de grondsteen legden voor de germanistiek.

In de aardbodem verdwenen

Niet in ‘Grimms sprookjes’ met naam vermeld, maar wel geschikt als stof voor fantastische verhalen is het 17 hectare groot karstlandschap vlakbij de Hoher Meißner, de Kripp- en Hie-gaten (‘Kripp- und Hielöcher’) bij Frankenhausen. Het fijne profiel van dit merkwaardige berg- en dallandschap bestaat uit fossiele overblijfselen van de 250 miljoen jaren oude oerzee Zechstein. “Het gaat om dolomiet- en gipsrotsen en kommen en trechtergaten, die door oplossing van zachte gesteentes en het instorten van holen zijn ontstaan”, legt gids Hanna Wallbraun de deelnemers aan haar tocht uit. In verband met instortingsgevaar mag hier niemand zonder gids lopen, waarschuwt ze.

Bij het zgn. ‘Kuhloch’ vertelt Hanna over een voorval uit 1958: “Een boer laadde hooi op zijn kar met twee runderen ervoor. Opeens verdween een van de dieren in de bodem. Toen de boer met behulp van het tweede rund het andere eruit wilde trekken, zonk ook deze weg. In no time waren beide dieren verdwenen. Vele jaren later werden de overblijfselen gevonden, op een diepte van 31 meter.”

Fietsen, varen of de stad in

Omdat vee en mensen dus zomaar in de aardbodem konden verdwijnen, is het niet verwonderlijk dat de mensen hier vroeger aan hekserij geloofden. De natuur in het landschap met de Kripp- en Hie-gaten is evenwel geweldig mooi, met geurende jeneverbessen en prachtige kleine wilde orchideeën. Voor het behoud van de bijzondere flora en fauna van deze biotoop wordt het gebied als schapenweide gebruikt, net als vroeger. Voor de hongerige wandelaars staan verrukkelijke gerechten van het Meißner-lam, ‘Ahler Wurscht’ en versgebakken brood van de warme bakker na de tour op het menu. Zo kunnen ze de volgende dag goed voorbereid het wonderschone Werra-dal per fiets of kano ontdekken.

Wie in plaats daarvan liever door de historische steegjes van Eschwege slentert, moet eigenlijk een tour met een stadsgids door de schilderachtige ‘Altstadt’ maken. Na een wandeling door het kuur- en vakwerkstadje Bad Sooden-Allendorf kun je bij een middeleeuwse maaltijd in de ‘Ratskeller’ smakelijk de dag afsluiten.