Spanning en actie in de Harz

Het is niet alleen kuuroord en skigebied. In de zomer kun je in de Harz ook allerlei spannende activiteiten ondernemen. We hebben het uitgeprobeerd en zo nu en dan steeg de adrenalinespiegel behoorlijk.

Tekst: Marie Tysiak

Waarom wilde ik dit eigenlijk doen? “Naar boven” is met een blik in de groene diepte letterlijk bedoeld verre van overdreven geweest. Terwijl ik me met beide handen krampachtig aan de lifeline vasthoud, probeer ik op een duizelingwekkende hoogte voorzichtig mijn rechtervoet in de volgende lus te wringen, wat een halve spagaat tot gevolg heeft. Tussen de twee zacht op de wind deinende touwen gaapt de diepte.

Ik schrik als een koekoek in de – naar mijn gevoel vijftig meter hoge – dennen naast mij ineens hard begint te krijsen. De zon komt achter de witte stapelwolken vandaan en ik merk hoe het zweet op mijn voorhoofd staat. Oké, diep in- en uitademen en verder. Als het maar niet zo waanzinnig hoog was… mijn vakantie in de Harz was toch zo heerlijk ontspannen begonnen.

Marie Tysiak

We zijn er klaar voor

Onze wandeling gisteren begon bij het TorfHaus in het Nationaalpark Harz, dat deels in Saksen-Anhalt en deels in Nedersaksen ligt. Dit bezoekerscentrum in het idyllische huis met puntdak en houten gevel verschaft veel informatie over de omgeving, waardoor het een geschikt beginpunt is voor diverse tochten door het bos- en hoogveengebied.

In ieder geval moet je warme regenkleding en waterdichte wandelschoenen bij je hebben. Hier valt per jaar gemiddeld 1600 millimeter neerslag, waardoor de Harz net 200 millimeter te weinig heeft om zich ‘subtropisch regenwoud’ te kunnen noemen. Hoewel sommige wegen zijn aangelegd over houten loopplanken, moet je op veel plaatsen in het dichte naaldbos toch tussen stenen en takken door klauteren.

Onze gids lijkt op een echte ranger

Goed uitgerust gaan we op pad onder begeleiding van biologe Maret Heydenreich. Ze ziet er in haar kleding van het nationaalpark als een echte ranger uit. Ze werkt hier al vele jaren, heeft de leiding over het bezoekerscentrum en begeleidt wandelaars als gids door het beschermde natuurgebied. Voordat we de dichte begroeiing van de hoge sparren- en beukenbomen ingaan, krijgen we eerst een indrukwekkend panorama over het bergachtige landschap te zien.

De vele heuvels worden afgewisseld door donkere bossen die als een mysterieus mozaïek in verschillende groene tinten als een prachtig kleurspel voor ons ligt uitgestrekt. Het heeft iets weg van de mozaïekvensters in het station van Bad Harzburg. De nevel van de morgenregen stijgt tussen de boomtoppen omhoog. Hier en daar steekt er een kale stam eenzaam bovenuit.

Het is zo stil in het bos …

… dat zelfs het geluid van de drukke provinciale weg door Torfhaus (het dorp heet ook zo) wordt gedempt. Je hoort in de verte alleen weer de inheemse koekoek zingen. Mijn blik dwaalt voortdurend af naar het donkere, dichte bos. Ik wil per se een lynx zien. Deze bruingrijze wilde kattensoort werd hier in het jaar 2000 opnieuw uitgezet en zwerft sindsdien door de bossen. Een levensgroot exemplaar van hout zagen we al voor het bezoekerscentrum staan. In de tussentijd vertelt Maret Heydenreich enthousiast over de beschermde leefomgeving. De lynxen horen ons waarschijnlijk al van verre aankomen.

Vroeger was het bos alles behalve beschermd, want de bodem leverde veel turf, waaraan de beekjes hun donkere kleur te danken hebben. De turf werd meestal als brandstof gebruikt. Ook het hout uit het bos wist men te gebruiken. Na een intensieve bebossing is het Nationaalpark tegenwoordig weer bijna helemaal door deels wel vijfhonderd jaar oude sparren- en beukenbossen bedekt.

Marie Tysiak

Alleen de Brocken, de hoogste berg in Noord-Duitsland – in de volksmond ook wel de ‘Hexenberg Blocksberg’ genoemd – ligt er kaal bij. Als we op een open plek in het bos komen lost de sluier van nevel op en verschijnt de donkergrijze top boven ons. Die steekt tot een hoogte van 1141 meter de lucht in. Hij is in een dag te bereiken en boven heerst een windig en ruw weertype. Waarschijnlijk ontstonden daardoor verschillende mythes over de berg die overigens ongeveer vier maanden per jaar met sneeuw bedekt is.

Laat de natuur de natuur zijn

Aan de rand van de open plek staat een groep sparren; kaal en zonder naalden steken de toppen de hemel in. Enkele omgevallen stammen zijn bedekt met gifgroen, vochtig mos. Door de afbladderende schors zien de bomen er ziek en bijna bedreigend uit. “Dood hout”, antwoordt Marit Heydenreich op mijn vragende blik. Ze vertelt dat dood hout een natuurlijk bestanddeel van het bos is. “Sommige oude bomen gaan dood of worden het slachtoffer van de schorskever. Hier in het Nationaalpark laten we de natuur zijn gang gaan, ook als dat misschien tot gevolg heeft dat grote gebieden aan de vraatzuchtige kever ten prooi vallen”, voegt ze eraan toe.

Marie Tysiak

Nadat we een stuk verder zijn gelopen wordt de open plek breder en gaat het modderige paadje over in een breder pad. Wat er links en rechts van het pad uitziet als struiken en weide, kunnen we maar beter niet betreden. “Aan de ene kant zak je weg en aan de andere kant breng je schade toe aan deze kwetsbare biotoop”, vertelt de biologe terwijl ik nieuwsgierig met een stok in de bodem prik. Ik laat de stok snel vallen. Het hoogveen, dat bepalend is voor het landschap in de Harz, ontstaat door regenwater, waarvan er hier genoeg is.

Als je van de duivel spreekt… Alsof de natuur bang is dat haar moerassen uit zouden kunnen drogen, begint het precies op dit moment te regenen. Zojuist heeft de zon toch nog geschenen? Maar we hebben passende kleding aan en door zo’n paar druppeltjes regen laten we ons niet kennen. Er vallen nog wat stralen zon op de Brocken, de mist trekt op en er verschijnt een vage regenboog aan de hemel.

En dan is er… sauna!

Ik verheug me op de sauna later op de dag. In de Harz vind je overnachtingsmogelijkheden in Bad Harzberg en in de directe omgeving van het Nationaalpark. Eén ervan is het viersterrencomplex Harzresort Torfhaus, dat naast het bezoekerscentrum van het Nationaalpark is gevestigd. Gasten hebben de keus uit comfortabele tweepersoonskamers of een vakantiehuisje met een sauna, maar zonder verzorging. De vrijstaande vakantiehuizen en het hoofdgebouw dat over een sauna en fitnessruimte beschikt, liggen tegen de bosrand en bestaan bijna helemaal uit hout, waardoor ze perfect in de omgeving opgaan. Ook het interieur bestaat uit veel hout en grote foto’s van de omgeving, zodat je het idee hebt direct in het bos te wonen. Niet verwonderlijk, want het Nationaalpark begint slechts enkele honderden meters verderop.

Marie Tysiak

En de adrenalinespiegel stijgt

Dat was gisteren. Vandaag wordt het – beloofd is beloofd – een actieve dag. Het eerste doel waar we op dezeregenachtige morgen heengaan om de adrenalinespiegel te laten stijgen, is de Bocksberg in Hahnenklee. Het enigszins ingeslapen dorp, dat ergens in de tijd van voor de Val van de Muur is stil blijven staan, is op zich geen bezoek waard. Maar hiervandaan vertrekt de lift, die met de oude gammele gondels gerust historisch mag worden genoemd, naar de top.

Deze ruim zevenhonderd meter hoge berg belooft een hoop plezier en actie. In 2011 nam bedrijfsleider Uwe Hartwick de berg over van de Stad Goslar en stopte heel veel werk in dit verwaarloosde, oude areaal. Het gevolg was een nieuw park voor mountainbikers – inclusief een heuvelachtige miniroute voor de kleintjes – dat er elk jaar nieuwe routes bij krijgt en dit jaar zelfs tienduizend bikeliefhebbers wil verwelkomen.

Als je een echt kick wilt krigen, dan moet je gewoon niet remmen

Behalve mountainbikes staan er allerlei vreemde voertuigen klaar, waarmee je de afdaling kunt maken. Ik zou heel graag met de ‘mountaincart’ naar beneden racen, maar helaas is de baan vandaag dicht: te veel regen in de afgelopen dagen hebben de wegen modderig gemaakt. Daar kun je alleen maar begrip voor hebben en ik heb er ook geen zin in uit de blubber te moeten worden getrokken.

Daarentegen is de zomerrodelbaan het hele jaar geopend. Dit is de langste baan in Noord-Duitsland. Met een noodgang raas je door de vele bochten het dal in. Als je een echte kick wilt krijgen, dan moet je gewoon niet remmen. Ik volg dit advies op en word met een enorme wind (die mijn ongecontroleerde gegil overstemt), voorbijflitsend schimmige groene kleuren en een heleboel plezier beloond!

Marie Tysiak

Vanaf 9 meter naar beneden springen

Wie moedig genoeg is, kan zich van het negen meter hoge platform van de Bagjump naar beneden storten in een gigantisch blauw luchtkussen, de nieuwste attractie. Ook deze uitdaging laat ik niet aan me voorbijgaan. En in no-time sta ik boven, waar ik uit louter nervositeit vergeet van het fantastische uitzicht over de omliggende heuvels te genieten. Niet nadenken of omkijken, zeg ik tegen mezelf en stort zonder een moment te weifelen braaf met mijn achterwerk naar voren in de diepte.

Dat was de juiste beslissing, als ik sommige springers na mij aarzelend op het randje van het platform zie staan. Ik land zacht in het verende kussen; door de regen verzamelt zich direct een kuil met water om me heen. Met een natte broek ga ik nog een keertje de rodelbaan af; dat kan de pret niet drukken. Ik zou hier best een hele zomerdag kunnen blijven, bij voorkeur natuurlijk met zon (en een droog achterwerk). Een versterking kun je krijgen in het restaurant, waar je met koffie en gebak, pasta, frites en andere eenvoudige gerechten niet hoeft te verhongeren.

Marie Tysiak

Inmiddels heb ik mijn linker voet in de volgende lus gekregen …

… en ik moet naar voren maar in geen geval naar beneden kijken. Na de Bagjump en zomerrodelbaan van vanmorgen krijgen we nu dit hier! Op een hoogte van twaalf meter slinger ik als een onbeholpen aapje van lus naar lus, met de blik gericht op het naderende, reddende platform. Daar aangekomen voer ik met mijn klimpartner een karabijn-check-up uit en kijk om me heen. Aan de andere zijde van het stervormige klimcomplex, dat uit houten palen en allerlei hindernissen bestaat, klimt Bernd, de gids van de Skyrope-park in een recordtempo over een net van dikke touwen. Ik kijk een beetje jaloers naar zijn handigheid. Hij merkt dat en beantwoordt mijn blik met een brede grijns, die lijkt op de smiley die hij met viltstift achter zijn naam op zijn helm heeft getekend.

Het klimbos Skyrope in Bad Harzburg bestaat al meer dan tien jaar en is ideaal voor klimapen en voor hen die dat willen worden. De trainers van de ropes-cursus, Annett en Bernd zijn er bijna vanaf het begin bij en begeleiden de individuele bezoekers en groepen met veel enthousiasme door het parcours tussen de bomen. Wie twaalf meter te hoog vindt, kan ook over het parcours op drie tot zes meter hoogte klauteren. Dat was waarschijnlijk voor mij ook hoog genoeg geweest.

Toen de hele klimploeg op het grote platform was aangekomen, bleek dat de klim naar boven zeker de moeite waard was. “Bidde sehr, euch nach!”, zegt Bernd met zijn noordelijke accent, terwijl hij naar de diepte rechts van hem wijst. Gezekerd met een constructie, moeten we “gewoon naast het platform stappen”, om in een vrije val af te dalen. Dat kost wel even wat overtuigingskracht, maar het is uiteindelijk een mooie belevenis. Net als de Big Swing, waarbij je in tarzan-stijl op negen meter hoogte aan een touw door de bomen slingert. “Kom op, het bos in!” roept Bernd, laat het touw los en ik vlieg met een grote zwaai naar beneden.

Bevrijd van alle zekeringslijnen en -gordels merk ik dat mijn maag knort

Geen wonder na een dag als deze. Dan komt het goed uit, dat één van de beste adressen voor het avondeten slechts in enkele minuten te voet bereikbaar is. In het Plumbohms kun je behalve een overnachting in een bio-suite of vakantiehuis ook lekker eten. Ik kies voor stevige kost. De extra grote burger met frites van zoete aardappelen is zeker aan te raden, daarbij een koude Altenauer Pils (“Die is zo zacht en verrukkelijk als onze Harz.”) De meeste ingrediënten komen uit de regio.

Marie Tysiak

’s Avonds ben ik verzadigd, vermoeid en volledig ontspannen van de sauna. Tevreden en bevrijd van een teek, sluit ik ’s avonds in bed mijn ogen, terwijl mijn voeten een beetje gewichtloos aanvoelen. Wat zal de dag van morgen brengen? Zip-lining, canyoning, rafting en kanoën? Dat met die adrenaline-kick is nog niet voorbij!

Informatie

www.reiseland-niedersachsen.de of www.harzinfo.deww.harzinfo.de

Bereikbaarheid

In ca. 6 uur rijd je per IC van Amsterdam naar Hannover en vanaf Hannover met een regionale trein naar Bad Harzburg. Met de auto ben je vanaf Arnhem ongeveer 4,5 uur onderweg.

Accommodatie

Het viersterren Torfhaus Harzresort ligt vlak bij de ingang van het nationaalpark in Torfhaus. In het hoofdgebouw kunnen de gasten in kamers overnachten en op het terrein staan vrijstaande vakantiehuizen met sauna. www.torfhaus-harzresort.de

Eten

Het Plumbohms in Bad Harzburg heeft twee vestigingen: in het dal ligt het stijlvol ingerichte café restaurant naast het Echt-Harz-Hotel. De tweede locatie bevindt zich bij hotel Ausichtsreich dat alleen maar met de Burgberg gondelbaan te bereiken is. Het uitzicht hiervandaan over de Harz is geweldig. www.plumbohms.de

Activiteiten

Op de Bocksberg kan het hele gezin zich vermaken met de zomerrodelbaan, mountainbike- en kartafdalingen, bagjump en allerlei speelplaatsen. www.erlebnisbocksberg.de Het klimpark Skyrope is een uitdaging voor mensen, die geen last van hoogtevrees hebben. www.skyrope.de/hochseilpark

Direct naast het klimpark ligt het boomkronenpad dat zonder barrières bereikbaar en

toegankelijk is. www.baumwipfelpfad-harz.de