Fischland-Darß-Zingst: Lichtspel tussen Oostzee en lagune
De afwisselende natuur op het schiereiland Fischland-Darß-Zingst aan de Duitse Oostzeekust blijft mensen fascineren. Twee kunstenaars vertellen hoe ze gebruikmaken van het bijzondere licht in hun werk en welke plaatsen in Voor-Pommeren hen inspireren.
De matgoud-glinsterende golven van de Oostzee. Door de wind gebogen bomen die in de avond heel kort diep-oranje oplichten. Een zomerse middag aan de Boddenhaven (“bodden” worden de voor de Oostzee typische lagunes genoemd), als de zon het riet en het water hun kleuren ontneemt. Een tijdlang wordt de wereld een pastel, tot in de namiddag de sprekende kleuren met volle kracht terugkomen. De mensen die op Fischland-Darß-Zingst wonen of vakantie vieren, houden van het bijzondere licht van het schiereiland en genieten ervan.
Want de intense gemoedsbewegingen die door het vele water en zijn spiegelingen, de snelle weersomslagen en de zuivere lucht opkomen, zijn gewoon een weldaad voor de ziel. Ze zorgen voor ontspanning, leveren inspiratie op voor nieuwe gedachten en geven de creativiteit de ruimte, en dat in een landschap dat sowieso uniek is met zijn duinen, heerlijke zandstranden, dorpen, wilde kustbossen en weidse rietvelden. Aan het einde van de 19de eeuw ontstond op het schiereiland de beroemde kunstenaarskolonie Ahrenshoop, en je kunt ook nu nog in haar spoor de streek verkennen. In Ahrenshoop zijn onder meer de kunsthuizen interessant, net als het kunstmuseum en de kunstroute, maar natuurlijk is een kijkje in de galeries in andere plaatsen ook de moeite waard. In Zingst heeft zich bijvoorbeeld door ‘Belevingswereld Fotografie’ (‘Erlebniswelt Fotografie’) met zijn cursusaanbod en tentoonstellingsagenda een creatieve fotografiescene uitgekristalliseerd. Boeiend zijn ook het ‘milieufotofestival’ (‘Umweltfotofestival’) in het voorjaar en de actieve ‘fotoherfst’ (Fotoherbst).
Martin Harms uit Zingst is een van die landschapsfotografen die op het hele schiereiland Darß hun motieven zoeken en vinden. Zijn kennis geeft hij graag door in de cursussen van de Erlebniswelt Fotografie. Het liefst gaat Harms op pad bij dramatische weersomstandigheden en het sfeervolle licht aan het weststrand van Darß in het nationale park Vorpommersche Boddenlandschaft. In zijn natuurfoto’s, die hij met statief, grijsfilters en lange belichtingstijden opzet, is niet alleen het licht bijzonder. Het lijkt ook alsof alles op deze beelden in beweging is, en als je ze bekijkt lijken ze steeds te veranderen. Ruim tien jaar geleden heeft de autodidact zijn eerste spiegelreflexcamera gekocht en fotocursussen in Zingst gedaan, en nu geeft hij ze zelf.
Harms houdt van de natuur, als sportvisser kent hij de betovering van het uur voor zonsopgang allang. Hij zegt: “In iedere tijd van het jaar hier buiten zijn en fotograferen, dat onthaast me”. Het fascineert Martin Harms dat iedere storm het landschap opnieuw vormgeeft en dat niets blijft zoals het was.
De kale skeletten van omgevallen windvangers – van bomen dus waarvan de kruinen door de wind in de landrichting zijn geborsteld – zijn een van zijn lievelingsonderwerpen. Heeft hij een advies aan fotografen die op de Darß naar motieven zoeken? Natuurlijk, met plezier: al op de dag ervoor eropuit gaan, locaties zoeken en afwegen wanneer het licht op zijn best is. Martin Harms vult aan: “Maar ik vind het heel belangrijk dat je daarbij de natuur niet kapot maakt. Je moet respectvol met haar omgaan, zodat deze prachtige wereld in balans blijft.”
De terughoudende omgang met de schoonheid van hun thuisland gaat ook Carola Pieper aan het hart. De schilderes woont met haar gezin in Ahrenshoop, in een rietgedekt huisje dat wordt omringd door een tuin met fruitbomen en oude scheepsonderdelen. Haar man Jens restaureert namelijk vissersjollen (kleine scheepjes met een kielzwaard), verhuurt deze boten en organiseert ook tours. Carola Pieper zeilt vaak mee op de nostalgische houten schepen en schildert. “Ik heb natuurlijk ook andere onderwerpen”, zegt ze. “Maar dit hier is nu eenmaal mijn dagelijks leven”. Daar zit ze dan, met haar linnen schort in de schaduw van het zeil, geconcentreerd uitkijkend over de bodden. Ze kijkt naar de reflecties van het licht op het wateroppervlak, het snel wisselende spel van licht en schaduw, en uit de schellak-pipet lijken de motieven zo op het papier te vloeien. Donkere lijnen, druppels, op het eerste gezicht heel vluchtig. En dan herken je precies wat Piepers ogen hebben gezien: de traditionele ‘Zeesboote’, wind, een verre horizon.
De voorstellingen, die de kunstenares soms verder bewerkt, zijn minimalistisch en doen in hun eenvoud een beetje denken aan Japanse haiku’s. Ze lacht als je dat tegen haar zegt. “Klopt wel”, vindt ze dan, “Ik schrijf immers ook op een bepaalde manier mee, laat sommige dingen ook aan het toeval over, maar uiteindelijk vertellen mijn lijnen ook iets.” Kunst is voor Carola Pieper zoiets als mediteren, een dialoog van haar met de wereld. “Door de ogen erin en door de vingertoppen eruit”, zegt ze, op een manier alsof dat eigenlijk heel makkelijk zou zijn. En ze vult aan: “Ik heb de natuur nodig om te kunnen schilderen. Zonder de echte wereld zou er ook geen kunst bestaan.”
En het schiereiland Fischland-Darß-Zingst – met zijn ruige duinen en eindeloze stranden, uitgestrekte bossen en het vele, vele water – is een bijzonder mooi, beminnelijk stukje aarde, in ieder seizoen schept de natuur er een heel eigen sfeer. Nu het zomer is gaat Carola Pieper graag door de boeiende velden en het riet naar het water. Door de in de zon oplichtende weidsheid van deze landstreek, die om haar licht zo geliefd is.
Meer informatie over
Fischland-Darß Zingst. Activiteiten, bezienswaardigheden, hotels, natuur – hier vind je alle belangrijke informatie!
