Als je op een zwoele zomeravond naar de hemel kijkt, wil je meer zien dan alleen de Grote Beer. Baden-Württemberg is een van de weinige plekken in Duitsland waar de sterrenhemel niet wordt opgeslokt door het licht van de steden. Tussen het Zwarte Woud en de Schwäbische Alb, de Bodensee en het Odenwald wachten ware hemelse podia op nachtliefhebbers, nieuwsgierigen en sterrenfans. Hier straalt het zuiden, helemaal zonder filter.
Tekst: Jennifer Latuperisa-Andresen
Bad Mergentheim: de Melkweg voor gevorderden
In een wereld vol straatverlichting en neonreclame is duisternis een luxe. En precies die luxe staat alle sterrenvrienden te wachten rond Bad Mergentheim. De streek in het noordoosten van de deelstaat geldt als een van de lichtarmste gebieden van heel Baden-Württemberg. Vooral de hemel bij de Hachteler See biedt een spectaculair schouwspel. Bij helder zicht tekent de Melkweg zich hier zo duidelijk af dat astrofotografen – fotografen die zich hebben gespecialiseerd in opnamen van sterren en andere hemellichamen – uit heel Europa hierheen komen om de stralende pracht vast te leggen.
Heilbronn: hightech ontmoet hemellichamen
Op het dak van het futuristische, interactieve wetenschapscentrum Experimenta in Heilbronn torent een van de grootste telescoopkoepels van Europa. Dankzij een speciale techniek kun je daar niet alleen sterren en sterrenstelsels bewonderen, maar ook het oppervlak van de zon – en dat zonder helemaal verblind te worden. Als je meer over het universum wilt leren, mag je de programma’s van de Robert-Mayer-Sternwarte (een observatorium) niet overslaan. Bij nachtelijke rondleidingen ga je op reis door ons zonnestelsel en nog veel verder weg.
- © experimenta / Matt Stark
- © experimenta / Matt Stark
Karlsruhe & Stuttgart: een bioscoop die van boven open is
In het nieuwe planetarium PLANET KA in Karlsruhe is de hemel geen begrenzing, maar een projectiescherm. De tentoonstelling “100 Jahre Ewigkeit” (‘Honderd jaar eeuwigheid’) toont sinds mei spectaculaire 360-gradenprojecties van sterren, nevels en sterrenhemels. En de echte hemel krijg je er ook meteen bij, live en helder boven de stad. Ook in Stuttgart komen sterrenfans aan hun trekken: het observatorium op de Uhlandshöhe is een van de oudste van het land. Met zijn reusachtige telescopen maakt het ook zwakverlichte objecten als planetaire nevels of verre melkwegstelsels zichtbaar.
Schwäbische Alb: tussen de Albtrauf en het heelal
Te midden van zacht glooiende heuvels en wilde jeneverbesvelden strijdt een regio om de officiële titel “sterrenpark”. De Schwäbische Alb is een van de donkerste streken van Zuid-Duitsland: het ideale terrein voor nachtelijke expedities in de ruimte. Weliswaar is het certificaat van de International Dark Sky Association (die de donkerste hemels ter wereld onderscheidt) nog niet toegekend, maar de omstandigheden zijn al voor elkaar. In Zeiningen bijvoorbeeld wacht al een speciaal ingerichte sterrenkijkersplek met comfortabele ligstoelen op nachtelijke bezoekers. Als je hier zit, zie je niet alleen de sterren, je vergeet ook even de wereld daar beneden.

© Till Credner
Zwarte Woud: als wensen door de nacht suizen
Ieder jaar in augustus betovert de meteorenzwerm van de Perseïden de hemel boven het Zwarte Woud. Tot wel 100 vallende sterren per uur suizen door de atmosfeer. Een spektakel dat je ogen doet oplichten en wensentellers wakker houdt. Als je niet alleen versteld wil staan, maar ook wilt begrijpen hoe dit fenomeen ontstaat, kun je je aansluiten bij de vallende-sterrenwandelingen met gids van Adventure Blackforest. Dan wordt uitgelegd wat meteoren precies zijn en waarom ze opgloeien – en of ze echt wensen in vervulling doen gaan.
Bodensee: wellness meets sterrenpracht
Overdag glanst de Bodensee met zijn panorama van het meer en de Alpen. ’s Nachts trekt de stilte over het water en begint de voorstelling aan de hemel. Bijzonder indrukwekkend wordt het bij de Haldenbergkapelle– een kleine kapel met uitzichtpunt – bij Ailingen of vanaf de Gehrenbergtoren bij Markdorf. Beide plaatsen zijn gemakkelijk te bereiken en bieden ’s nachts een uitzicht rondom. Als je dit schouwspel liever wilt combineren met wellness, moet je koers zetten naar de Bodensee-Therme Überlingen. Daar vindt iedere maand een vollemaan-avond plaats met sauna-opgietingen, regionale snacks en ‘hemelbioscoop’, een belevenis voor alle zintuigen.